Một góc thành phố Cà Mau Ảnh Huỳnh Lâm
Trải qua 20 năm xây dựng và phát triển, được sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát của Trung ương, Tỉnh, Thành ủy, HĐND, UBND Thành phố qua các thời kỳ, cùng với sự đoàn kết một lòng, nỗ lực vượt khó vươn lên của tập thể Đảng bộ, chính quyền, lực lượng vũ trang và nhân dân trên địa bàn, đến nay Thành phố Cà Mau đã có bước phát triển và đạt được nhiều thành tựu quan trọng trên con đường phát triển và đổi mới đi lên, đóng góp không nhỏ vào sự nghiệp phát triển chung của tỉnh.
Năm 1999, tốc độ tăng trưởng kinh tế là 10,70%, thu nhập bình quân đầu người đạt 6,8 triệu đồng (tương đương 489 USD), cơ cấu nền kinh tế: Công nghiệp - Tiểu thủ công nghiệp chiếm 51,26%; Thương mại - Dịch vụ chiếm 35,36% và Nông nghiệp - Thủy sản chiếm 13,38%; thu ngân sách trên địa bàn 117 tỷ đồng và thu theo phân cấp 48,48 tỷ đồng, tổng số vốn đầu tư xây dựng cơ bản năm 1999 đạt 231 tỷ đồng, tỷ lệ hộ nghèo chiếm 7%, tỷ lệ hộ dân sử dụng điện đạt 80%, tỷ lệ hộ dân sử dụng nước sạch đạt 80%, tỷ lệ hộ dân có nhà xây dựng cơ bản và bán cơ bản đạt 60%,… Sau nhiều năm phấn đấu, tình hình kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng và công tác xây dựng Đảng, xây dựng hệ thống chính trị Thành phố có bước phát triển khá toàn diện; đời sống nhân dân từng bước nâng lên về mọi mặt.
Nhưng với sự quyết tâm của cả hệ thống chính trị, sự nỗ lực, đoàn kết, chung sức, chung lòng của Đảng bộ và nhân dân thành phố, trên cơ sở kế thừa và phát huy thành tựu đạt được, sau 20 năm phấn đấu xây dựng và phát triển, kinh tế - xã hội thành phố đã tăng lên một bước đáng kể. Kinh tế luôn giữ tốc độ tăng trưởng khá cao, bình quân 14%/năm (giai đoạn 1999-2018), cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng, năm 2018: công nghiệp chiếm 34,92%, dịch vụ chiếm 60,49%, nông nghiệp 4,59% (năm 1999: công nghiệp 51,26%; dịch vụ 35,36%; nông nghiệp 13,38%), các lĩnh vực kinh tế quan trọng phát triển nhanh; thu nhập bình quân đầu người năm 2018 đạt trên 104 triệu đồng/năm, tương đương 4.633 USD, tăng gấp 15,29 lần năm 1999. Tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 0,9%, tỷ lệ hộ dân sử dụng điện đạt 99,95%, hộ dân sử dụng nước sạch đạt 99%; 5/7 xã đạt chuẩn nông thôn mới, 4/10 phường đạt chuẩn văn minh đô thị.
Được Thủ tướng Chính phủ công nhận là đô thị loại II trực thuộc tỉnh tại Quyết định số 1373/QĐ-TTg ngày 6/8/2010, Thành phố Cà Mau tiếp tục tăng cường hơn nữa nhiệm vụ xây dựng và phát triển kinh tế - xã hội. Để thay đổi diện mạo Thành phố xứng tầm với đô thị loại II - Thành phố Văn minh, hiện đại, Thành phố đã chủ động xây dựng các giải pháp nhằm tăng cường quản lý, sắp xếp trật tự đô thị và vệ sinh môi trường. Bằng nhiều hình thức tuyên truyền, vận động, đã được các tầng lớp nhân dân đồng tình hưởng ứng, khắc phục từng bước tình trạng ô nhiễm môi trường và đảm bảo trật tự đô thị, trật tự an toàn giao thông.
Để thành phố từng bước thay da đổi thịt, Thành phố đã chủ động tranh thủ các nguồn vốn đầu tư từ Trung ương, tỉnh và huy động các nguồn lực đầu tư xã hội, sự đồng hành của các doanh nghiệp, thành phố đã triển khai thực hiện nhiều công trình trọng điểm quan trọng. Trong đó, có những công trình, dự án hoàn thành đưa vào khai thác, phục vụ ngày càng tốt hơn nhu cầu phát triển kinh tế, văn hóa - xã hội và đời sống nhân dân. Tổng vốn đầu tư xây dựng phát triển trong 20 năm đạt 61.552 tỷ (trong đó đầu tư từ ngân sách nhà nước là 9.355 tỷ, tăng bình quân 20,04% năm (so năm 1999 tăng 38,56 lần).
Diện mạo đô thị ngày càng khang trang, sạch, đẹp Ảnh Huỳnh Lâm
Thành phố hiện có 218 tuyến đường, tổng chiều dài hơn 154 km, tỷ lệ đất giao thông đô thị so với đất xây dựng đô thị đạt 15% và bình quân đạt 15 m2/người, có 154 km đường được trải nhựa và bê tông nhựa nóng, các trục đường chính đã và đang tiếp tục được đầu tư cải tạo, nâng cấp đồng bộ. Với phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm” đã xây dựng, nâng cấp cơ bản vỉa hè các tuyến đường trong nội ô thành phố; cầu, lộ giao thông nông thôn cơ bản được đầu tư đáp ứng tốt nhu cầu đi lại cho nhân dân, góp phần thúc đẩy kinh tế nông thôn phát triển.
Hệ thống thoát nước, chiếu sáng, cây xanh đô thị cơ bản đáp ứng yêu cầu phát triển.Thành phố hiện có 156 km mương cống thoát nước; 383 km đường ống cấp nước, tổng công suất 39.000 m3/ngày; tỷ lệ hộ dân được sử dụng nước sạch đạt trên 99,98%. Hệ thống chiếu sáng công cộng được lắp đặt 157 tuyến đường, 18 khu công viên, trụ sở cơ quan, 51 tuyến hẻm tổng chiều dài hơn 164 km, tăng trên 15 lần so với năm 1999. Diện tích cây xanh đô thị toàn thành phố 1.253.949 m2 đạt 7,1 m2/người, đạt vượt so với tiêu chí đô thị loại II, đang phấn đấu từng bước hoàn thành các tiêu chí đô thị loại I.
Bên cạnh đó, trên địa bàn thành phố có nhiều công trình, dự án được đầu tư, phát triển như: Khu dân cư Minh Thắng, Khu tái định cư phường 1 - phường 9, khu đô thị cửa ngõ Đông Bắc, khu đô thị LICOGI, khu đô thị mới Tài Lộc,… Đặc biệt là dự án Nâng cấp đô thị Vùng Đồng bằng sông Cửu Long - Tiểu dự án Thành phố Cà Mau với tổng mức đầu tư 58,349 triệu USD đã góp phần đáng kể vào việc cải tạo, nâng cấp, chỉnh trang lộ hẻm, các khu dân cư trên địa bàn, tạo nên diện mạo Thành phố ngày càng khang trang, sạch, đẹp.
Các loại hình dịch vụ vận tải, tài chính, ngân hàng, bưu chính viễn thông được mở rộng và phát triển nhanh; hệ thống siêu thị, nhà hàng, khách sạn, khu mua sắm cao cấp như: Mường Thanh Cà Mau, Khu phố thương mại Vincom Plaza Cà Mau, Trung tâm mua sắm Nguyễn Kim Cà Mau, Trung tâm thương mại Sence City Cà Mau,… được đầu tư xây dựng với quy mô lớn, đáp ứng nhu cầu mua sắm của nhân dân và du khách đến tham quan, du lịch trên địa bàn.
Song song với công tác xây dựng, phát triển đô thị, các chính sách an sinh xã hội được quan tâm thực hiện khá tốt. Công tác xoá đói giảm nghèo được thực hiện bằng nhiều chương trình thiết thực, kịp thời, đúng quy định. 20 năm, Thành phố đã vận động quỹ đền ơn đáp nghĩa được trên 32,8 tỷ đồng, quỹ vì người nghèo đạt 32,7 tỷ đồng. Từ các nguồn quỹ này, Thành phố đã xây dựng 1.354 căn nhà tình nghĩa; xây dựng và sửa chữa được 3.007 căn nhà người nghèo, nhà đại đoàn kết. Qua đó, góp phần giảm tỷ lệ hộ nghèo của thành phố hiện nay còn 0,9%. Chính sách dân tộc, tôn giáo được chỉ đạo thực hiện khá tốt; tình hình dân tộc, tôn giáo cơ bản ổn định, các cơ sở tôn giáo tích cực tham gia làm từ thiện, nhân đạo, góp phần cùng thành phố thực hiện tốt an sinh xã hội.
Công tác giáo dục - đào tạo được nâng lên cả chất lượng và số lượng. Cơ sở vật chất được đầu tư khá đồng bộ, đáp ứng được yêu cầu dạy và học. Đến nay Thành phố có 41/72 trường đạt chuẩn quốc gia. Công tác dạy nghề, đào tạo nghề trên địa bàn Thành phố phát huy tốt hiệu quả, góp phần đáng kể vào việc nâng cao trình độ cho đội ngũ lao động Thành phố. Đời sống văn hóa, tinh thần của người dân không ngừng được nâng lên.
Tình hình an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội, quốc phòng được giữ vững và ổn định. Công tác tấn công, truy quét các loại tội phạm, tệ nạn xã hội được tăng cường và thực hiện thường xuyên. Tổ chức bộ máy trong hệ thống chính trị từ Thành phố đến xã, phường được sắp xếp, kiện toàn theo hướng tinh gọn và chuẩn hoá một bước đáng kể, hiệu quả hoạt động ngày càng nâng cao.
Thành quả trong 20 năm xây dựng và phát triển của thành phố Cà Mau bắt ngưồn từ đường lối, chính sách đúng đắn của Đảng, Nhà nước, sự quan tâm lãnh đạo của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh, sự hỗ trợ của các ngành chức năng tỉnh, các địa phương bạn và kinh nghiệm của các thế hệ đi trước cùng tinh thần đoàn kết, phấn đấu vươn lên vượt qua khó khăn của Đảng bộ và quân dân thành phố Cà Mau để thành phố ngày càng trưởng thành và phát triển đồng bộ, xứng đáng với vị thế là thành phố trẻ, trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa xã hội của tỉnh nhà.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, thành phố Cà Mau vẫn còn nhiều vấn đề bức xúc cần có biện pháp tháo gỡ để Thành phố phát triển xa hơn. Kinh tế - xã hội tuy phát triển nhanh nhưng chưa đồng bộ, tiềm năng và thế mạnh kinh tế của địa phương chưa được khơi dậy đúng mức, các cơ sở sản xuất công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp trên địa bàn chưa có bước đột phá, sản phẩm làm ra sức cạnh tranh còn thấp, chưa có nhiều mặt hàng chủ lực đủ sức vươn ra thị trường ngoài tỉnh. Việc quy hoạch, xây dựng mới và chỉnh trang phát triển đô thị còn nhiều dự án chậm triển khai thực hiện do nhiều nguyên nhân. Đời sống một bộ phận nhân dân còn khó khăn; các loại tệ nạn xã hội tuy được kiềm chế nhưng từng lúc, từng nơi có chiều hướng gia tăng. Những hạn chế trên đây do nguyên nhân khách quan lẫn chủ quan, trong đó sự điều hành và quản lý chưa bắt kịp diễn biến tình hình. Đội ngũ cán bộ chủ chốt của một số ngành và cơ sở chưa đáp ứng yêu cầu phát triển của thành phố,…Từ đó, đòi hỏi các tổ chức chính trị, kinh tế - xã hội và mỗi cán bộ, đảng viên thành phố cần ra sức phấn đấu hơn nữa để xứng đáng với sự tin cậy của Đảng và nhân dân.
Thành phố Cà Mau không chỉ là trung tâm hành chính, chính trị, kinh tế - văn hóa của tỉnh Cà Mau mà còn là đầu mối giao thương giữa các huyện và các tỉnh lân cận, với quyết tâm xây dựng thành phố Cà Mau trở thành đô thị hạt nhân vùng Tây Nam Bộ, Đảng bộ và Chính quyền thành phố sẽ tập trung mọi nguồn lực và định hướng phát triển kinh tế - xã hội theo mục tiêu: Tiếp tục nâng cao hơn nữa năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng bộ; xây dựng hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ mới; phát huy dân chủ, kỷ cương, tăng cường đoàn kết đổi mới; huy động mọi nguồn lực đầu tư phát triển hạ tầng đô thị, đẩy mạnh phát triển kinh tế theo cơ cấu “Dịch vụ - công nghiệp - nông nghiệp”; nâng cao chất lượng cuộc sống tinh thần của nhân dân; củng cố và tăng cường quốc phòng, an ninh, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội.