Nuôi tôm công nghệ cao cần vốn đầu tư ban đầu lớn nhưng giảm được tác động bất lợi từ môi trường, hiệu quả cao

Sau khi có chủ trương của nhà nước cho phép chuyển đổi một số diện tích đất trồng lúa kém hiệu quả sang nuôi tôm ở Cà Mau, cũng như nhiều nông dân khác trong vùng, từ năm 2007, nông dân Nguyễn Văn Gìn, ở phường Tân Xuyên, TP Cà Mau, cải tạo 1,2 ha đất nuôi tôm sú theo hình thức quảng canh. Qua nhiều năm, các vụ nuôi trúng, huề vốn, lỗ đều có. Thấy vậy, ông Gìn chuyển sang hình thức nuôi tôm thẻ hầm đất, những năm đầu nuôi trúng. Tuy nhiên, với mô hình này, càng về sau càng gặp khó khăn do nhiều yếu tố, nhất là tình hình dịch bệnh bùng phát dữ dội.

Theo dõi trên các phương tiện thông tin, đi tham quan, học hỏi các mô hình nuôi tôm công nghệ cao (ở các tỉnh bạn và cả sang Thái Lan), thấy có nhiều hộ nuôi tôm thẻ công nghệ cao trúng đậm, không phụ thuộc nhiều vào yếu tố thời tiết. Sau nhiều đêm đắn đo, ông Gìn quyết tâm đầu tư nuôi tôm theo hình thức công nghệ cao sử dụng nhà lưới, lót bạt đáy ao (hay còn gọi nuôi tôm trên bạt), máy vận hành xử lý nước…

Nông dân Nguyễn Văn Gìn lý giải: “Nhà có 5 đứa con theo học Đại học, chi phí hàng tháng nhiều lắm. Trong khi đó, nuôi tôm không thuận lợi, giấy chủ quyền đất cũng phải thế chấp ở ngân hàng để bù lỗ cho các vụ tôm vừa qua. Nếu không mạo hiểm nuôi tôm theo hình thức công nghệ cao sợ là việc học của các con dang dở”.

Giữa năm 2016, ông Nguyễn Văn Gìn đầu tư hơn 1 tỷ đồng cải tạo 1,2 ha đất thành ao ương,  ao lắng,  ao xử lý,  ao sẵn sàng và ao nuôi (trong đó, diện tích ao nuôi là 1.600 m2). Theo các hộ nuôi thành công cho biết, mô hình này vốn cao nhưng tỷ lệ thành công khá cao, năng suất trung bình đạt 100 - 120 tấn/ha, mỗi năm thả nuôi được từ 3 -4 vụ tôm.

So với cách nuôi tôm thẻ hầm đất, nuôi tôm thẻ công nghệ cao theo quy trình khép kín có nhiều ưu thế, như quản lý được dịch bệnh từ ban đầu, quản lý được thức ăn, môi trường, không dùng kháng sinh, mật độ thả nuôi dày, rủi ro tôm chết là rất thấp. Vì nuôi theo quy trình vi sinh nên tôm thu hoạch là tôm sạch.

Nói về kỹ thuật, ông Gìn chia sẻ, nuôi tôm thẻ thả trên bạt ngay từ đầu đã chú ý đến cách xử lý môi trường bằng công nghệ vi sinh. Con tôm cần nguồn nước không bị ô nhiễm và công nghệ này đem lại môi trường nước sạch, giúp tôm có sức đề kháng cao hơn, hạn chế dịch bệnh.

Để ứng dụng công nghệ này, người nuôi phải tuân thủ đúng quy trình xử lý nguồn nước đầu vào qua ao lắng, ao xử lý, ao sẵn sàng, cuối cùng là đến ao nuôi. Người nuôi phải chọn tôm giống sạch, chất lượng, ươm trong bể từ 20-30 ngày đạt kích cỡ đồng đều mới thả ra ao nuôi. Trong quá trình ươm thấy tôm yếu thì loại ngay, mua tôm khác thả vô ươm tiếp.

Trong ao nuôi sử dụng vi khuẩn hoàn toàn có lợi cạnh tranh với vi khuẩn có hại. Dưới đáy lót bạt cao phân tử  chống rò rỉ nước từ môi trường bên ngoài vào ao nuôi. Ao nuôi và ao sẵn sàng phải che lưới lan, cách làm này, giảm được nhiệt độ trong ao nuôi dẫn đến con tôm nhanh lớn, đồng thời hạn chế tảo xuất hiện.

Đặc biệt ao được thiết kế để các chất thải, chất bẩn có hại tập trung lắng xuống khu trũng (hố ga), những con tôm nào yếu sẽ rớt vào hố ga, cùng chất thải sẽ được tống ra ngoài theo đường ống thiết kế riêng. Nhờ đó, ao nuôi luôn sạch sẽ.

Nuôi tôm thả trên bạt mật độ rất cao, khoảng 300 con/m2 phải sử dụng máy quạt khí tạo oxy. Vì vậy, ông Gìn đầu tư thêm máy phát điện loại lớn phòng khi mất điện cung cấp kịp thời cho tôm.

Nếu nuôi tôm theo hình thức truyền thống, người nuôi còn phải cho tôm ăn theo cách thủ công. Nuôi theo hình thức công nghệ cao, ông Gìn cho ăn bằng máy tự động nên giúp tôm ăn liên tục, hạn chế thức ăn nằm lâu tan trong nước. Không phải tắt quạt khi tôm ăn hạn chế thiếu hụt oxy giúp tôm ăn mạnh hơn. Có thể bớt lại lượng thức ăn nếu trong buổi ăn tôm ăn yếu hoặc thời thiết bất lợi. Tôm phát triển tốt và đồng đều hơn, đồng thời, giảm được công lao động.

Từ tháng 6/2016 - 3/2017, qua 3 vụ thả nuôi, ông Gìn thu hoạch được gần 30 tấn tôm thương phẩm, bình quân 30 con/kg, giá bán dao động từ 160-170 ngàn đồng, trừ chi phí, đạt lợi nhuận hơn 2 tỷ đồng. Mỗi vụ thả nuôi có thời gian bằng nhau nhưng so với cách nuôi truyền thống trong ao đất, nuôi tôm công nghệ cao tăng mật độ thả dày, trọng lượng tôm tăng, năng suất lại cao. Tôm sạch, cạnh tranh, không đủ bán. Ở vụ nuôi hiện tại, tôm đang phát triển rất tốt.

Chị Nguyễn Thị Thêm, Phó chủ tịch Hội nông dân xã An Xuyên, TP Cà Mau thông tin: Nuôi tôm theo hình thức công nghệ cao như hộ ông Nguyễn Văn Gìn tuy chi phí lớn nhưng hiệu quả hơn hẳn cách nuôi tôm hầm đất. Đây là hướng đi bền vững cho nông dân địa phương mà chúng tôi đang khuyến khích.